Eline Stomphorst Tijl: ‘We houden de gemeente Amsterdam een spiegel voor’

Eline Stomphorst Tijl, beleidsadviseur Gemeente Amsterdam

Eline Stomphorst Tijl werkt als beleidsadviseur voor de gemeente Amsterdam. Ze werkt vier dagen per week en combineert haar werk met de zorg voor haar zoon met PDD-NOS.

Werk is werk en privé is privé

‘Ik werkte voorheen in de fysieke sector in een werkomgeving die redelijk zakelijk is. Ook ik ging hierin mee en voor mij was privé privé en werk werk. Dat ging goed totdat bleek dat mijn zoontje buiten het schoolsysteem viel en uiteindelijk jarenlang thuis is komen te zitten. Dit had een groot effect op mijn gezin en mijn leven en dus ook op mijn werk. Ik kwam in een situatie terecht waarin mijn privéleven zich verder intensiveerde en veel meer tijd en energie vroeg dan voorheen. Ik moest steeds vaker onverwachts weg en kreeg behoefte aan meer flexibiliteit op het werk’.

‘Op mijn werk maakte ik mijn zorgtaken bespreekbaar, maar er was weinig begrip en ik werd niet gehoord. Door mijn zorgtaken had ik mijn persoonlijke ontwikkeling even op een lager pitje gezet en ook met bijvoorbeeld personeelsuitjes kon ik niet altijd mee. Op borrels kwam ik niet meer. Hierdoor kreeg ik het verwijt dat ik niet meer ambitieus was en belandde ik in een verkeerde situatie met het management. Iets wat ik verschrikkelijk vond. Voor mij is werken juist heel belangrijk, een afleiding van de intensieve zorgtaken thuis’.

Nadenken over mijn werk

‘Zo heb ik heel wat jaren geworsteld met de balans werk en mantelzorg. Ik voelde mij niet ontspannen en niet gezien, het was beladen met niet passende verwachtingen en daar bovenop kwam nog een schuldgevoel. Dat alles gaat ten koste van veel. Zowel op het werk als privé. Het waren tropenjaren en ik heb me vaak gewoon ziek gevoeld van de stress en het onbegrip. Door heel deze situatie ging ik zelf steeds meer nadenken over mijn werk en wat ik eigenlijk zelf wilde. Er kwam een hele hoop samen. Het werd thuis overzichtelijker doordat mijn zoon weer geleidelijk aan met succes instroomde in het reguliere onderwijs. Binnen de gemeente Amsterdam speelde ondertussen een grote reorganisatie: mensen vielen weg of kwamen op andere plekken terecht. En tot slot was er de decentralisatie van de AWBZ. In dat licht werd ik me ervan bewust dat dit hèt moment was om een keuze te maken. Waar kan ik van betekenis zijn, waar spelen de thema’s die er echt toe doen. Ik realiseerde me dat ik mijn kennis en ervaringen als mantelzorger meer nuttig wilde maken. Ik heb tenslotte ervaring als budgethouder, het aanvragen van een PGB en weet de weg bij instanties waar ik binnen de gemeente moet zijn’.

‘Dit betekende wel een carrière shift en daar moest ik me goed op voorbereiden. Ik had anderen hierbij nodig. Zo raakte ik met Hetty Vlug, directeur van de rve Onderwijs, Jeugd en Zorg, in gesprek. Ik heb haar om advies gevraagd hoe dit aan te pakken. Haar suggestie was meteen: verzamel ambtenaren om je heen, er zijn er vast meer in deze situatie. Zo ontstond het idee om onze ervaringen en kennis als ambtenaar én als mantelzorger in te gaan zetten en de organisatie ‘een spiegel voor te houden’. Als mantelzorgers weten we tenslotte als geen ander waar we in de buitenwereld tegenaan lopen’.

Gideonsbende

‘Binnen de organisatie deed ik een oproep en een paar weken later kwamen we met 8 mantelzorgende ambtenaren bijeen. Het was een prachtige bijeenkomst. Ik weet nog dat ik heel gespannen was omdat de bijeenkomst in het licht stond van iets heel persoonlijks, iets dat ik altijd voor me gehouden had. Het voelde als ‘uit de kast komen’. Na deze bijeenkomst hoefde ik me niet meer te schamen voor mijn situatie, het was ineens iets waar collega’s me zelfs op aanspraken en aanmoedigden. Ik voel me sindsdien zo anders op mijn werk, zoveel meer mezelf, completer’.

‘Met de deelnemers hebben we vervolgens de Gideonsbende opgericht. Een groep van Amsterdamse collega’s die er thuis een bijzondere zorgtaak bij hebben. Zorg voor ouder, kind, partner. Als Gideonsbende trekken wij ten strijde tegen regels die onnodig en belastend zijn’.

‘Tijdens de bijeenkomst bespraken we punten waar wij ons als werkende mantelzorgers over verbazen. Een greep hieruit:

• Dat het leerlingenvervoer niet beter afgestemd kan worden op het gezinsleven.
• Dat vervoersbudgetten zo gefragmenteerd zijn dat niemand nog overzicht heeft.
• Dat het pas na heel veel praten en doorduwen bij de balie lukt om voor een nieuwe bewoner van een woonzorgcentrum de gehandicaptenparkeerkaart op het verblijfsadres te registreren; ‘er mag maar één kaart per adres’ werd ten onrechte gezegd.
• Dat de indicatiestelling niet te begrijpen is zonder een flinke dosis kennis.
• Dat de argumentatie achter specifieke regels vaak nog wel, maar gecombineerd niet meer te vatten is.
• Dat lang niet alle poortwachters in de zorg enig gevoel hebben voor het leven met een beperking.
• Dat nieuwe bewoners van woonzorgcentra structureel verkeerd werden ingeschreven in de basisregistratie.
• Dat de gemeente bij overlijden door nabestaanden slecht of niet wordt geïnformeerd.
• Hoe het mogelijk is dat een individuele bewoner van een woonzorgcentrum een aanslag voor verontreinigingsheffing krijgt, terwijl de gemeente weet dat het adres een woonzorgcentrum betreft.
• Dat de leerplichtregels inwerken tegen zorgbehoeften en dat kinderen daarom thuis komen te zitten.
• Dat informatie en kennis over zorg versnipperd is.

‘Vanuit onze eigen ervaringen willen we de gemeente graag een spiegel voorhouden. Voor onszelf, maar ook voor andere Amsterdammers, die wat minder mondig zijn dan wij. De inzet: transparanter beleid, transparantere uitvoering en betere aansluiting bij wat zorgafhankelijke Amsterdammers echt nodig hebben’.

Successen

‘Een van de successen die we al hebben geboekt is de Gideonsdag. Deze pilot loopt tot eind 2015 in samenwerking met de afdeling P&O. Medewerkers mogen verlofdagen schenken aan andere collega’s met mantelzorgtaken. Je moet het zien als een warm collegiaal gebaar. Een andere pilot die loopt is het doelgroepenvervoer. De gemeente is hiervoor opdrachtgever en deze dienst kopen wij in. In de uitvoering van het vervoer gaat het vaak mis. Mensen worden te laat opgehaald of niet opgehaald. Het is belangrijk dat dit snel goed geregeld wordt. We hopen eind dit jaar resultaten te hebben van deze twee voorbeelden.

De Gideonsbende is nu al een groot succes. Een win-win voor de organisatie én voor mij’.